یکی از واجبات دینی، زکات فطره است.

زکات فطره این است که در وقت غروب شب عید فطر هر کس بالغ و عاقل و هوشیار است و فقیر نیست باید برای خودش و کسانی که نان خور او هستند، هر نفر یک ساع که تقریبا سه کیلو است گندم یا جو یا کشمش یا برنج و مانند آن به مستحق بدهد و اگر پول یکی از این ها را هم بدهد کافی است.

1- فطره ی مهمانی که پیش از غروب شب عید فطربا رضایت صاحب خانه وارد شده و نان خور شخص به حساب می آید، بر او واجب است.

2- اگر زکات فطره را به یکی از هشت مصرفی که سابقا برای زکات مال گفته شده برساند کافی است، اما بهتر است که به فقرای شیعه داده شود.

3- به کسی که فطره را در معصیت مصرف می کند نباید فطره بدهند.

4- زکات فطره را باید پیش از نماز عید بپردازد یا از مال خود جدا کند و اگز نماز عید نمی خواند، می تواند دادن فطره را تا ظهر به تأخیر بیندازد.

همانطور که قرآن می فرماید زکات در 8 مورد مصرف می شود:

1- فقیر یعنی کسی که درآمد یا موجودی او به اندازه خرج سالانه خود و خانواده اش نیست.

2- مسکین، آنکه به کلی درمانده و بینوا است.

3- کسی که از طرف امام یا نائب امام مأمور جمع آوری و نگهداری و توضیع زکات است.

4- برای الفت دادن دل ها به اسلام و مسلمین، مانند غیر مسلمانانی که اگر به آنان کمکی شود به دین اسلام مایل می شوند یا در جنگ به مسلمانان کمک می کنند.

5- آزاد کردن بردگان.

6- بدهکاری که نمی تواند قرض خود را بدهد.

7- در راه خدا، یعنی در کارهایی که منفعت آن مستقیم و غیر مستقیم به عموم می رسد.

8- مسافری که در سفر مانده است.

1- گندم 2- جو 3- خرما 4- کشمش 5- گوسفند 6- گاو 7- شتر 8- طلا 9- نقره

اسلام برای هر یک از این اموال حدی قرار داده که اگر بدان حد رسید زکات واجب می شود و اگر بدان حد نرسید، زکات واجب نمی شود. آن حد معین را نصاب می گویند.

شرایط واجب شدن زکات شش چیز است:

1- آن که مالک در چیزهایی که گذشتن یک سال در آن معتبر است در تمام سال بالغ باشد، و در چیزهایی که گذشت سال در آن معتبر نیست در وقت وجوب زکات بالغ باشد.

2- آن که مالک عاقل باشد.

3- آن که مالک آزاد باشد.

4- آن که ملک مطلق باشد، بنابراین چیزی که به انسان بخشیده و هنوز به دست او نرسیده است زکاتش واجب نیست.

5- آن که مالک بتواند در آن مال تصرف کند.

6- آن که مال به مقدار نصاب برسد.

چنانچه در بحث خمس یادآوری گردید هر دین و مکتبی برای اداره جامعه و حفظ آن نیازمند به اموال مالی و بودجه است و اسلام همچنان که خمس را برای تأمین مستمندان و رفع نابسامانی های جامعه و اداره امور دینی و نشر معارف آن وضع کرده و خمس نقش مهمی در این زمینه دارد زکات نیز با دامنه وسیعی که در مصارف آن است نقش اساسی تری در امور یادشده به عهده دارد و اینکه زکات در ردیف نماز قرار گرفته هماهنگی عبادت و اداره جامعه و برطرف کردن نابسامانی های آن را به خوبی روشن می سازد و ناگفته پیدا است که دادن زکات برای وحدت جامعه و روابط حسنه میان مستمندان و ثروتمندان بسیار موثر بوده و در پاکی ثروتمندان از بخل، حرص، دنیا پرستی، غرور نقش قابل توجهی داشته و در پدید آوردن روحیه بخشندگی، تعاون، نوع دوستی و احساس مسئولیت همگان و در نتیجه تکامل فکری، عملی، اخلاقی ثروتمندان آثار ارزشمندی خواهد داشت و با این توضیح کوتاه فلسفه وجوب زکات نیز معلم می گردد و جامع بودن اسلام در قانون گذاری و اداره امور مادی و معنوی انسان ها روشن می شود.